رئیسجمهور سابق کشورمان با بیان اینکه «زندگی واقعی اجتماعی از نظر ما که مسلمانیم، وجود جامعه اخلاقی است»، گفت: «در این جامعه نباید دروغ، زور و تهمت و تحقیر و ستم به دیگران باشد، در آن کرامت انسان ها لکه دار نشود و برای زندگی انسان محدودیت ایجاد نشود.»
همزمان با سالروز تولد 67 سالگی سیدمحمد خاتمی، جمعی از جوانان و دوستداران رئیس بنیاد باران برای عرض تبریک این روز، به دفتر وی رفتند.
در این دیدار صمیمانه، رئیس دولت اصلاحات ضمن تشکر از لطف و بزرگواری حاضران، سخنانی کوتاه ایراد کرد.
متن کامل سخنان حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدخاتمی در این جمع به شرح زیر است:
در آموزشهای دینی ما هست که به گذشته بنگرید و به فکر مرگ باشید و راه زندگی را تسهیل کنید.
آن تعبیر حضرت امام سجاد که "لقد افنیت فی التسویف و الامال عمری" (عمرم را با آرزوها و از دست دادن فرصتها و موکول کردن کار نیک به آینده فناکردم) تذکر بسیار مهمی است برای انسان که باید در لحظهلحظه زندگیش بهره درست بگیرد تا در نهایت دچار خسران و تأسف نشود.
اگر هر سال به سالروز تولدمان بنگریم؛ میبینیم که یک سال به مرگ نزدیک شدهایم و مرگ یقینیترین حادثهای است که برای همه پیش خواهد آمد، ولی مهم این است که معنی مرگ را بدانیم و نحوه بهرهگیری از فرصتهایی که به شتاب میگذرد را در یابیم.
در تعبیرات دیگری "در آموزشهای دینی ما هست که وای بر کسی که دو روزش یکسان باشد؛ یعنی گام بعدی او گام تکاملی نباشد.
مرگاندیشی درست انسان را به زندگی میرساند. درست است که مرگ پایان یک مرحله زندگی است؛ زندگی فیزیکی و زندگی این جهانی؛ اما اگر در مرگ تامل کنیم مرگ پایان زندگی نیست چون انسان موجودی جاودانه است و نیز اندیشیدن به مرگ لازمهاش اندیشیدن به زندگی دیگران نیز هست. زندگی در این جهان و زندگی در آن جهان!
این تعبیری که قرآن کریم دارد "یا ایها الذین آمنو استجیبو الله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم" آیا ایمان عین زندگی است؟ خیر ایمان با همه اهمیتش زندگی نیست چون خطاب به همه مومنان است که ایمان دارند و میگوید با اینکه ایمان دارید خدا و رسول شما را به زندگی فرا میخوانند و لازم است آنان را اجابت کنید.
ایمان مقدمه و دروازه ورود به حیات و زندگی واقعی است. زندگی واقعی آن است که با فلاح و رستگاری همراه باشد که هم در الهیات اسلامی مسیحی و همه عرفانها روی آن بحث شده که فلاح یعنی چه؟
ما را به فلاح میخوانند؛ ایمان مقدمه فلاح است و باید اجابت کنیم دعوت پیامبران را برای فلاح و رستگاری.
این رستگاری متوجه زندگی این جهانی هم هست یعنی ایجاد زندگی و محیط زندگی که شایسته وجود انسان است یعنی فضای اخلاقی؛ فضایی که در آن انسان دارای حرمت و کرامت باشد فضایی که در آن آزادیها برای انسان تامین شده باشد و فضایی که در آن دروغ و تهمت و جفا و ستم وجود نداشته باشد. زندگی که بر اساس و محور عدالت برای همگان بچرخد این حیات، رستگاری این جهانی است که البته اگر انسان در این محیط قرار گرفت طبعا رستگاری آن محیطی هم برایش فراهم میشود.
به هر حال مرگاندیشی در واقع اندیشیدن به زندگی واقعی است و به اینکه مرگ پایان زندگی اصلی نیست و فقط این توجه را به انسان میدهد که فرصتها بهزودی میگذرد باید از آنها بهره گرفت.
به خصوص برای شما جوانان فرصتها خیلی زود میگذرد. انسان وقتی به پشت سرش نگاه میکند احساس میکند آنچه گذشت از یک لحظه هم کمتر بود و مهم این است که انسان چقدر از این لحظهها استفاده بکند.استفاده هم به صورت تحمل رنجها و مشکلات در راه آرمان نه میلها و تو همات و تلاش برای تغییر اوضاع و احوال به نفع آن آرمانها و ارزشهایی که وجود دارد.
زندگی واقعی اجتماعی از نظر ما که مسلمانیم بخصوص وجود جامعه اخلاقی است که متاسفانه ما الان شاهد آن نیستیم.
اخلاق یعنی در آن دروغ، زور و تهمت و تحقیر و ستم به دیگران نباشد. در آن کرامت انسانها لکهدار نشود برای زندگی انسان محدودیت ایجاد نشود. اگر هدف بعثت پیامبر تکمیل مکارم اخلاقی است طبیعتا چه از نظر فردی متخلق شدن به اخلاق الهی و انسانی یک شرط برای زندگی سعادتمندانه است و چه از نظر اجتماعی و اینکه جامعه نیز جامعه اخلاقی باشد و نیز ساز و کارهای حاکم بر جامعه سازوکازهای اخلاقی باشد.
صرفنظر از اینکه عدالت هم از هدف نهضت پیامبران است و عدالت هم در ذیل و ظل اخلاق قرار دارد و وجود زندگی عادلانه که حق انسانها در آن ادا شود و حق انسانها پایمال نشود آبرو و حیثیت انسانها آزادی انسانها لطمهدار نشود علاوهبر اینها اخلاق برای اینکه یک زندگی سعادتمندانه و رستگارانه تحقق پیدا کند و مقدمهای برای رستگاری جاوید باشد شرط مهم است.
به هر حال اگر این سالروزهای تولد به این معنا باشد که انسان به مرگ بیاندیشد و احساس کند یک گام به مرگ نزدیکتر شده و به خود بیاید و بتواند خودش را احساس کند و اگر قدرت دارد در صدد اصلاح وضع جامعه باشد خیلی مبارک است والا یک سال نزدیک شدن به مرگ اگر این نتایج را نداشته باشد نباید برای آن جشن گرفت.
انشاءالله همه زنده باشید و خدا به همه تان طول عمر با عزت دهد و شاهد بهبود امور در همه عرصهها باشیم و روز و رزوگاری هم بتوانیم جشنهایی بگیریم با دلی خوشتر و اهتمام و امید بهتری به آینده مان و احساس کنیم کشورمان در مسیر سربلندی و خیر و پیشرفت بیش از آنچه تاگنون داشته دارد حرکت میکند.
خداوند به همه شما عزت و سعادت و سلامت دهد.شاد و خوش و خرم باشید.
سید محمد خاتمی همچنین از همه افرادی که به مناسبت این روز اظهار محبت کردند و با پیامها و حضور خود مهربانی و بزرگی خود را نشان دادند تشکر کرد.