- فروزان آصف نخعی: در طی 30 سال گذشته تاکنون هیچ دولتی مانند دولت‌های نهم و دهم قادر نبوده موازین قانونی کشور را با برداشت‌های دیگری خلاف رویه اصول تفکیک قوا در قانون اساسی به چالش بکشد.
به لحاظ عینی در ارتباط به حوزه اجتماعی آخرین چالشی که مصوبات مجلس با اقدامات دولت مواجه شده هزینه‌های برق است که گاه تا 7 برابر برای مشترکان خانگی افزایش قیمت نشان می‌دهد درحالی که براساس مصوبه مجلس این افزایش نرخ باید در سال پنجم آزاد‌سازی قیمت حامل‌های انرژی باید صورت بگیرد.
اما در حوزه سیاسی به‌ویژه سیاست خارجی اقدامات دولت در دور زدن وزارت امورخارجه از جمله مواردی است که به متکی جرات داده صدای اعتراض‌اش را بلند کند. در حال حاضر افکار عمومی منتظر این است که ببیند تکلیف متکی در پست سیاست خارجی کشور چه می‌شود.
الیاس نادران در سوال از متکی تاکید کرده بود که چرا مسایل سیاست خارجی از سوی مشایی رییس دفتر رییس جمهوری و رییس شورای عالی ایرانیان دنبال می‌شود. در این باره هر چند اظهارات متکی تاییدی بود بر سخنان نادران با این همه اظهارات او چندان واضح و آشکار نبودند.
البته هواداران احمدینژاد این زمزمه را مطرح کرده‌اند که متکی باید به رییس دولت پاسخ‌گو باشد زیرا رییس دولت نیز بر اساس قانون اساسی در برابر مجلس باید پاسخ‌گو باشد. با این همه این بار اما با اظهارات بقایی رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صدای متکی از همه صداها در اعتراض به او بلند بود.
متکی به خبرنگاران گفت که "مشخص نیست آقای بقایی بر اساس کدام مسئولیت و از چه جایگاهی این گونه سخنان نسنجیده را بیان می‌کند؛ در حالی که هنوز آثار منفی اظهارات اخیر ایشان که موجب بروز مشکل در روابط خارجی گردید از بین نرفته است."
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در سخنانی بی‌سابقه و بسیار صریح‌تر از گذشته از مسئولان و مدیران قوه مجریه خواست تا "هزینه کشور را در اداره روابط خارجی با ناپخته سخن گفتن در این عرصه بالا نبرند" و تضعیف دستگاه دیپلماسی "توسط برخی از اعضای دولت" را به‌ویژه در شرایط کنونی مصداق "بر شاخه نشستن و بن بریدن" خواند. او درسخنان باز هم بر فصل‌الخطاب بودن سخنان مقام معظم رهبری تاکید کرد.
ولی شاید باید گفت که دستگاه سیاست خارجی ایران راه خودش را از سیاست‌های دولت جدا کرده است. آیا تندروی رییس جمهوری در سیاست خارجی منجر به اتخاذ چنین سیاستی شده است؟ این برداست از پاسخ رامین مهمانپرست به خبرنگاری که از وی در رابطه با انتصاب نمایندگان ویژه رئیس‌جمهوری سئوال کرد کاملا هویدا است.
خبرنگار از مهمانپرست پرسید آیا تضادی در مسائل سیاست خارجی ایران وجود دارد که مهمانپرست در پاسخ تصریح کرد: "در رابطه با این موضوع بحث‌های مختلفی صورت گرفته و رهبر معظم انقلاب نیز تاکید بر قوت سیاست خارجی و لزوم تمرکز در مسائل دیپلماسی، در تصمیم‌ها و عدم موازی‌کاری داشته‌اند.
با بحث‌هایی که در درون دولت صورت می‌گیرد فکر می‌کنیم اقدامی در جهت تضعیف دستگاه سیاست خارجی نباید صورت گیرد... هماهنگی و مشارکت از الزامات سیاست خارجی است و در عین حال محل تصمیم گیری نهایی دستگاه سیاست خارجی است و با اقتدار کامل امیدواریم توفیقات بیشتر به دست بیاید."
این سخنان به وضوح نشان می‌دهد دولت با سکاندار سیاست خارجی هماهنگ نبوده و اقداماتش قادر است این هماهنگی را در شرایط خطیر کنونی دچار مخاطره سازد.
با این همه احمدینژاد حتی پس از دیدار هیأت دولت با مقام معظم رهبری در هشتم شهریور ماه و تاکید ایشان براین‌که رییس دولت با پرهیز از کارهای موازی در عرصه‌های مختلف از جمله سیاست خارجی، به وزیران در چارچوب اختیارات و وظایف‌شان اعتماد کند، باز هم راه خود را رفته و علاوه بر رحیم مشایی در حوزه خاورمیانه دو نماینده دیگر را در حوزه آفریقا و آمریکای لاتین معرفی کرده است.
اما این بار تصمیم احمدینژاد به انتصاب دو نماینده ویژه در حوزه آفریقا و آمریکای لاتین با تذکر 122 نماینده‌گان مجلس شورای اسلامی در روز سه‌شنبه و با قرائت در مجلس همراه شد. این 122 نماینده درتذکر خود خواستار پرهیز از موازی‌کاری در حوزه سیاست خارجی شدند.
با این تفاوت که این بار نمایندگان مجلس با صراحت بیشتری به دولت تاکیدو توصیه کردند که از نظرات مقام معظم رهبری آیت‌الله خامنه‌ای در مورد تمرکز فعالیت‌های دیپلماسی کشور در وزارت خارجه تبعیت کند. البته هنوز نمی‌توان تذکر آنان را به عنوان اتمام حجت دانست.
پیش از این نیز مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تعیین نمایندگان ویژه از سوی رییس‌جمهوری را مغایراصل 127 قانون اساسی دانسته و این اقدام را به دلیل آن که از طریق تصویب هیئت وزیران نگرفته و نیز در احکام صادره موضوع خاص مأموریت و مدت زمان آن مشخص نشده، مورد انتقاد قرار داده بود.
با این همه اسفندیار رحیم‌مشایی، رییس دفتر رییس‌جمهوری در مورد تعیین نمایندگانی از سوی احمدینژاد در امور آسیا( حمید بقایی)، خاورمیانه ( مشایی)، حوزه خزر(محمد مهدی آخوند زاده) و افغانستان ابوالفضل ظهره وند)، گفت: این یک روند عرف است و در بسیاری از کشورها این اتفاق صورت می‌گیرد که رییس‌جمهور نمایندگانی را در برخی از حوزه‌ها در عرصه بین‌الملل مشخص کنند....وزارت خارجه فعالیت خود را انجام می‌دهد و این نمایندگان نیز در هر موردی که رییس‌جمهور دستور دهند و تاکیدی داشته باشند فعالیت می‌کنند و دستور رییس‌جمهور را پیگیری می‌کنند."
این در حالی است که جواد منصوری سفیرسفیر سابق ایران در چین و پاکستان با بی تجربه خواندن افراد مذکور در انتصابات رییس‌جمهوری، دارا بودن تجربه کافی دیپلماتیک را برای نمایندگان ویژه رئیس جمهور در امور بین‌المللی بسیار با اهمیت خواند و گفت: اقدام رئیس‌جمهور در انتصاب افراد بی‌تجربه به عنوان نمایندگان ویژه در امور خاورمیانه، آسیا، دریای خزر و افغانستان هیچ توجیه منطقی ندارد.
وی با تاکید براین‌که این اقدام نوعی فروپاشی نظام وزارت امور خارجه است، گفت: از سویی دیگر نیز این اقدام رئیس‌جمهور ضربه‌ای را به دیپلمات‌های وزارت امورخارجه وارد کرده است....همه دیپلمات‌ها این موضوع را زیر نظر داشتند و الان تصور می‌کنند که این اقدام رئیس قوه مجریه نشانه کنار زدن مدیریت دستگاه دیپلماسی کشور است، به طوری‌که هیچ اعتباری برای جایگاه وزارت امور خارجه برای انتخاب نمایندگان ویژه در نظر گرفته نشده است.
وی گفت: این حرکت رئیس‌جمهور عملا در درون وزارت امور خارجه و حتی بدتر از آن در سفارتخانه‌های ما بازتاب های منفی داشته است، چون نمی‌دانند از چه کسی حرف‌شنوی داشته باشند ضمن این‌که این مشکل مبتلا به سفرای خارجی است زیرا نمی‌دانند باید روی حرف چه کسی حساب کنند، درحال حاضر مدیران وزارت امور خارجه در بلاتکلیفی کامل به‌سر می‌برند.
اما این بار با توجه به حاشیه امنی که متکی برخلاف 10 وزیر برکنار شده در دولت نهم داشته و اکنون در دولت دهم نیزدارد در اعتراض به سخنان بقایی که پیش از این منجر به ایجاد تشنیج در روابط به ایران و ترکیه شده بود وارد میدان شد و به اختلافات میان دولت با وزیر امورخارجه رنگ‌وبویی دیگر داد.